Schuldenlast drukt steeds zwaarder op bedrijven

De hogere rente is onder meer bedoeld om bedrijven minder te laten lenen. Toch stijgen wereldwijd de schulden van bedrijven. Dit verhoogt de kwetsbaarheid van steeds meer mkb-bedrijven. In de laatste economic summer outlook waarschuwen onze economen voor de gevolgen van de komende renteverhogingen in de Eurozone en de VS.

Johan Geeroms, Director Risk Underwriting Benelux: “Aan de ene kant verlangen allerlei transities (elektrificatie, digitalisering, robotisering) dat bedrijven blijven investeren om concurrerend te blijven. Maar aan de andere krimpen de marges door hogere kosten (lonen, energie, rente). Ondernemers willen kost wat kost blijven aanhaken en niet achterop raken. Hiervoor steken bedrijven zich extra in de schulden, maar omdat de rente blijft stijgen, krijgen ze klap op klap waardoor zwakkere MKB-ers uiteindelijk niet meer aan hun verplichtingen kunnen voldoen.”

Onze researchafdeling becijferde voor Europa dat 18% van het MKB in het Verenigd Koninkrijk, 10% in Frankrijk en 7% in Duitsland in de problemen komt als de rente nog eens 200 basispunten stijgt.

De hogere rente, in combinatie met andere factoren, kan ook grote concerns hard raken waardoor ze knock-out gaan. Geeroms wijst als voorbeeld op de retailbranche. “Alleen al in het eerste kwartaal gingen in Europa in deze sector 11 retailers met een jaaromzet hoger dan €50 miljoen kopje onder. Samen goed voor €2,4 miljard omzet. In Nederland bijvoorbeeld kledingketen Scotch & Soda. Grote bedrijven die omvallen besmetten vaak ook een heel netwerk aan toeleveranciers en afnemers.”

Het is een verwarrende tijd voor bedrijven, stelt Geeroms. “Er speelt veel. Veel verandering, veel onzekerheid ook. Wat gaan de energieprijzen doen in de winter? De krapte op de arbeidsmarkt. Geopolitieke risico’s die vergaande impact kunnen hebben. Kijk naar de Amerikaanse verkiezingen, de oorlog in Oekraïne. Of dichter bij huis de stikstofcrisis in Nederland met al zijn gevolgen. Begrotingstekorten en de bezuinigingen die er aankomen. In dat klimaat van onzekerheid hebben bedrijven ook nog eens te dealen met banken en financiers die de voorwaarden steeds verder aanscherpen en de rente verhogen.”

Ondanks de stijgende rente nemen de schulden van bedrijven toe. Geeroms wijst op de jaarlijkse Corporate Debt Index van de vermogensbeheerder Janus Henderson. De netto-schuld van de grootste bedrijven wereldwijd steeg het voorbije jaar met 6,2 procent. “Vergeet niet dat veel bedrijven geld lenen voor de herfinanciering van lopende schulden. Een paar jaar geleden was geld lenen nog nagenoeg gratis. Die tijd is voorbij waardoor oude schulden opeens als een molensteen om hun nek hangen. Juist voor bedrijven die het al moeilijk hebben wordt het steeds lastiger om geld te lenen.”